Ukrayna, 18 Mart’ta süresi dolacak Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasının süresinin en az bir yıl uzatılması ve Mykolaiv limanlarının da dahil edilmesi için Türkiye ve BM’ye başvuracak. Birleşmiş Milletler’e (BM) başvuracağı bildirildi.
Reuters haber ajansına konuşan Ukrayna’nın Altyapı Bakan Yardımcısı Yuri Vaskov, anlaşmanın en az bir yıl daha uzatılmasını ve Mikolayiv limanlarının da dahil edilmesini talep edeceklerini açıkladı. Resmi talebin bu hafta Türk makamları ve BM’ye iletileceğini belirten Vaskov, görüşmelerin kesin tarihi hakkında bilgi vermedi.
Ukraynalı yetkili, “Anlaşmanın 120 gün değil, en az bir yıl uzatılmasını istiyoruz. Çünkü Ukrayna ve dünya tarım pazarlarının ihracat hacmini uzun vadeli planlayabilmesi gerekiyor.”
“Denetimleri hızlandırın” çağrısı
Vaskov, Türk Boğazları’ndaki kontrollerin hızlandırılması ve gemi kuyruklarının oluşmasının önlenmesi için kontrol timlerinin sayısının artırılmasında ısrar edeceklerini de belirtti. Ukrayna, Rus kontrol ekiplerini geçmişte Ukrayna’nın tahıl ihracatını yavaşlatmak ve geciktirmekle suçladı, ancak Rusya suçlamayı reddetti.
Rusya’nın bölgede sadece üç kontrol grubuna sahip olduğuna dikkati çeken Vaskov, kasım ayından bu yana durumda herhangi bir iyileşme olmadığını kaydetti. BM, Türkiye ve Ukrayna’nın gerektiğinde günde 40 kez denetim yapmaya hazır olduğunu belirten Vaskov, yaklaşık 140 geminin de beklemede olduğunu belirterek, denetimlerin hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Anlaşmaya göre Boğazlardan geçecek gemiler, İstanbul’da kurulan Ortak Uyum Merkezi’nde Türk, Ukrayna, Rusya ve BM ekiplerince güvenlik kontrolünden geçiriliyor.
“Mikolaiv limanları anlaşmaya dahil edilmeli”
Dünyanın önemli tahıl ihracatçıları arasında yer alan Ukrayna’nın 20 Şubat prestijiyle 2022-2023 döneminde ihracatı yüzde 28,7 azalarak 30,3 milyon tona geriledi. ülke tahıl anlaşması çerçevesinde ayda 3 milyon ton tarım işi ihraç ediyor ama bu miktarı 6 milyon tona çıkarabilirler ve Mikolayiv limanı da eklenirse ihracat 8 milyon tona ulaşabilir.
Ukraynalı yetkili, Rus işgali öncesi toplam gıda ihracatının yüzde 35’ini karşılayan Mikolayiv limanlarının anlaşmaya girmeye hazır olduğunu ve faaliyete geçmesinin en fazla iki hafta süreceğini kaydetti.
Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda geçen yıl Temmuz ayında İstanbul’da imzalanan tahıl koridoru anlaşması, Ukrayna’nın Odessa, Chernomorsk ve Pivdennyi (Yuzhny) limanlarından yapılan ihracatı kapsıyordu. Başlangıçta 4 ay olarak varılan sözleşmenin süresi, Kasım ayında 4 ay daha uzatıldı. Tekrar uzatılmazsa, anlaşma 18 Mart’ta sona erecek.
rtr/İngiltere,BO
